جایگاه نظریه قرارداد اجتماعی در نظام سیاسی هابز

نگاهی روش‌شناسانه به نظریۀ قرارداد اجتماعی توماس هابز

نظریۀ «قرارداد اجتماعی» از مهم‌ترین نظریاتی است که پس از رنسانس، در خصوص منشأ «حق حاکمیت» در جهان غرب مطرح شده است. هر نظریه‌ای که در علوم انسانی مطرح می‌شود، تحت تأثیر مبانی فلسفی هستی‌شناسی، معرفت‌شناسی و انسان‌شناسی خاص خود است که بررسی این مبانی و نحوۀ ارتباط آن با نظریۀ مربوطه، «روش‌شناسی بنیادین» خوانده می‌شود. این مقاله با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی و با بهره‌گیری از رویکرد روش‌شناسی...

بررسی جایگاه نظام اجتماعی در اندیشه سیاسی علامه طباطبایی

مفهوم قدرت در اندیشه سیاسی هابز

به اعتقاد بسیاری از صاحب نظران‘ نگرش جدید به مفهوم سیاسی در بستر اندیشة مدرن‘ با دیدگاه های «توماس هابز» آغاز می شود. در واقع‘ او با بهره گیری از روش شناسی علمی جدید‘ با محور قراردادن مفهوم قدرت درحوزه علم سیاست تلاش نمود تا به ماهیت و چگونگی آن پی ببرد. «لویاتان» به عنوان بزرگترین و شاید یگانه اثر منحصر به فرد و شاهکاری بی نظیر در زمینه فلسفه سیاسی در زبان انگلیسی کتابی است که بیش از دیگر آثار...

جایگاه قرارداد مشارکت عمومی - خصوصی در نظام حقوق اداری ایران

مشارکت عمومی خصوصی به ترتیبات قراردادی طولانی مدت اطلاق می‌شود که میان نهادهای بخش دولتی و بخش خصوصی منعقد می‌شود. مشارکت عمومی خصوصی، براساس اشتراک‌گذاری اموال و مهارت‌ها، روابط بلندمدت، اشتراک‌گذاری سود، ریسک و نوع تصمیم‌گیری به صورت جمعی، پایه‌ریزی شده و بر مبنای همکاری مشترک بین بازیگران دولتی و خصوصی محقق می‌گردد. در روش یاد شده، دولت به جای عهده‌دار شدن اجرای یک پروژه، امتیاز احداث و بهره...

ماهیت دولت و مبانی تأسیس آن در فلسفه سیاسی هابز و لاک در روایتی پارادایمی

هابز و لاک به عنوان دو اندیشمند انگلیسی قرن هفدهم میلادی، تأثیرات عمیقی بر جریان اندیشه سیاسی گذاشتند تا آنجا که می­توان آن­ها را از جمله مؤسسین فلسفه سیاسی لیبرالیسم ـ که اکنون یکی از فراگیرترین مکاتب سیاسی است- و بنیان­گذارن نظام دولت­- ملت­ فعلی جهان دانست که تحقیق در اندیشه­ی آن دو را ضروری می­سازد. هابز و لاک هم از نظر فلسفی و هم از نظر اندیشه سیاسی شباهت بسیاری به یکدیگر دارند: هردو تجربه...

جامعه جامعه مدنی به مثابه قرارداد اجتماعی: تحلیل مقایسه ای اندیشه های هابز، لاک و روسو

هدف اصلی مقاله حاضر بررسی مقایسه ای آراء سه تن از صاحب نظران قرارداد اجتماعی، یعنی توماس هابز، جان لا ک و ژان ژاک روسو در باره جامعه مدنی و دولت می باشد. نظریه قرارداد اجتماعی بر این فرضیه مبتنی است، که انسان پیش از تاًسیس دولت در"وضع طبیعی"، زندگی می کند؛ وضعیتی که در آن "قانون طبیعی" بر رفتار و کنش انسان حاکم است و هر فردی مطابق میل خود عمل می کند؛ اما نیازها و ضرورت های بسیاری باعث می شوند تا...